LEGO System mi? O da ne?

Nisan’da Yiğit buraya geldiğinde benimle de bir sohbet videosu çekti, görmüşsünüzdür. Orada şöyle bir diyalog geçiyor aramızda. Ben, “DUPLO yaşım geçtikten sonra System’e geçtim” diyorum, ve devam ederken Yiğit “System tabii orijinal adı” diye araya giriyor. “Evet” diyerek gülüyorum. Bu benim aklıma takıldı. Dikkat ettim, yazılarda çok fazla System kelimesini kullanıyorum, belli bir şeyi anlatmak için. Bunun ne olduğunu herkes bilmeyebilir, özellikle de yeni koleksiyoncular. Bu yüzden de üzerine iki satır yazmak istedim, hem LEGO System ile ilgili, hem de benim kullanış biçimim ile ilgili.

System kelimesi aslında System i Leg, yani System of Play, yani Oyun Sistemi olarak ortaya çıkıyor. Halka ilk sunulduğu tarih 1955, Şehir Planı setleriyle. LEGO Grubunun sayfasında ne olduğuyla ilgili çok güzel bir açıklama var:

LEGO System, tüm parçaların birbiriyle uyumlu olması, farklı şekillerde kullanılması, ve inşa edilebilmesi demek. Bunun anlamı, yıllar önce alınan parçaların, gelecekte alınacak parçalarla mükemmel uyum içinde olacak olması. Bunun anlamı, LEGO parçasının sadece bugün değerli olması değil, değerini sürekli koruyacak olması. Bizler de, ister geçmişten, ister şimdiden, ister gelecekten olsun, bütün parçaların birbiriyle uyumlu olmasını sağlamak için her zaman elimizden geleni yapacağız.

Axel Thomsen, LEGO Çalışanı *

Bunun anlamı bana göre şu: Eğer üzerinde LEGO yazısı varsa, arkasından ne geldiğinin hiç önemi yok. DUPLO da olabilir, Technic de olabilir, City de olabilir. Hepsinin parçaları birbiriyle uyumlu. Evet, DUPLO parçaları diğer ikisi kadar fazla uyumlu olmayabilir, ama yine de bir modele DUPLO ile başlayıp, arada herhangi bir Creator setinden çıkan parçaları kullanıp, sonra da Technic parçalarıyla bitirebilirsiniz.

Bana göre LEGO System ne?

LEGO seti satan herhangi bir mağazaya gidin, ve raflara şöyle bir bakın. Ne görüyorsunuz? LEGO City, LEGO Creator, LEGO Icons, LEGO Ninjago… bunların yanında lisanslılar, Star Wars, Harry Potter, Jurassic Park, Marvel. Ayrı bir yerde DUPLO ve Technic setleri.

Şimdi gelin, zamanda bir yolculuk yapıp, 30 yıl öncesine gidelim. Çocukken bana alınan setlerin üzerine bir bakın bakalım, ne yazıyor.

Şu sırada kendi adı, kendi kategorisi olan 9 farklı tema. Bazılarında o zamanlar da yazarmış, bazılarında hiç yok. Ve sonuncuya dikkatinizi çekerim, ilk Star Wars setlerinden, ve üzerinde LEGO System yazıyor!

Brickset’e şöyle bir göz attım. 1991 yılında tek tük birkaç setin üzerine System yazmışlar. 1992’de çıkan ve DUPLO ya da Technic olmayan her setin üzerinde System yazısı var. İlerleyen yıllarda da bu böyle devam etmiş, ta ki 2000’e kadar. İlk başladığı zamanki gibi birkaç sette System yazısını bulmak mümkün, ama çoğunlukla kaldırılmış. Yani 1992-1999 arası çıkan tüm setlerde LEGO System yazısını görmek mümkün. Eh, Star Wars da 1999’da çıkmaya başladığına göre…

Yani 11 yaşında, dünyanın yavaş yavaş kaç bucak olduğunu anlamaya başlayan bir kız çocuğu, 18 yaşına gelip herşeyi bildiğini (!) düşünürken, en sevdiği oyuncağın üzerinde hep bu yazıyı görüyor. Sonrasında olup olmaması önemli değil, o şekilde kazınmış bir kere beynime.

Yani benim için DUPLO ya da Technic olmayan her set, System seti.

Ve sahneye LEGO Friends girer! (dramatik müzik sizden)

Sayfayı elden geçirirken gördüm ki, neredeyse her yazıda söylemişim, sevemedim, ısınamadım diye. Tek sebebi de mini-bebekler ha, yoksa tam benlik, cıvıl cıvıl, bol hayvanlı setler var. Bir de çıktığında artık kazık kadar olmuşum, 30’lu yaşlarım. Eski köye yeni adet gelir mi? Gelmez tabii. Otomatik olarak onları farklı bir kategoriye koymuşum kafamda. System setleri ayrı, Friends setleri ayrı. Hani LEGO Grubu yetkili birini gönderip “Seni LEGOseverlikten men ediyoruz!” dese, sonuna kadar haklı olacak.

Ama ne oldu? Belki ilk başta kız çocuklarına yönelik oldukları için, belki başka bir sebepten, Friends hayvanları aynı türdeki System hayvanlarından hep farklı. Hadi diyelim ki yeni bir tema, ona özel yeni kalıplar. Peki. Üzerlerindeki baskıya ne demeli? Nerdeyse hepsinin gözünün kenarında bir kirpik baskısı var. Tamam olmayanlar da var, yok demiyorum, ama her baktığımda dişi bir kedi, dişi bir at, dişi bir fil… benim üzerimde uyandırdığı izlenim bu.

Hayır, tabii ki de hayvanları bahane edip temaya çamur atmıyorum, daha ilk gördüğümde “Bu ne be?” dedim (sanki bu da çok kurtarmadı ya, neyse…). Ama geçen yıl yavaş yavaş ısınmaya başladım, bu yıl da hayal kırıklığına uğratmadılar.

LEGO System konusuna geri gelirsek…

İyice çorba oldu mu? Hah, güzel. O zaman devam ediyoruz.

Friends, her ne kadar eskisi gibi ön yargılı olmasam da, kendi kategorisine sahip bir tema benim gözümde. Figür olarak mini-bebekleri kullanan Elves, Disney, DC Super Hero Girls, Gabby’s Dollhouse ve benzeri temalar da, Friends’in alt temaları.

DUPLO ve Technic başlı başına iki ayrı tema. Burada bir şey yok.

Eskilerden Fabuland, Belville, Scala, Clikits gibi, varlıklarını çok çok sonradan öğrendiğim temalar, kendi kategorilerine sahip farklı temalar.

Bunların dışında kalan herşey benim gözümde LEGO System. Onun da zibilyon tane alt teması var, eskisiyle yenisiyle. Şimdi buraya tek tek yazmayayım hepsini.

Yani kısaca LEGO Grubunun açıklamasını okuyorum, anlıyorum, inanılmaz derecede takdir ediyorum… ama kendi bildiğimi okumaya devam ediyorum. Çünkü bu güzel oyuncakla hâlâ ilgilenmeme sebep olan küçük kız çocuğu, başka türlü davrandığımda çok mızmızlanıyor. Kendimle kavga etmektense, “Tamam, senin istediğin gibi olsun” deyip devam ediyorum yola. O mutlu, ben mutlu.

Oyuncakçıya gittiğinizde setlerin üzerinde City, Ninjago, Monkie Kid, Icons, Marvel falan yazıyor ya… ben sadece System yazısını görüyorum. Ha bir de Friends tabii :)))

 

Hadi o zaman, bir başka deli yazıda görüşmek üzere!

 

* LEGO resmî web sitesinden çevrilmiştir.

Kapak resmi dışında tüm resimler Brickset ve Bricklink‘ten alınmadır.