Yurt dışında okullar açıldı, bizde de eli kulağında. Bunu bahane ederek okul temalı LEGO setlerine bir bakayım dedim. Şehir setlerine çok hâkim olmadığım için, ana kaynağım Brickset’e sormaya karar verdim ve arama yerine okul yazdım.
Ne yalan söyleyeyim, biraz hayal kırıklığına uğradım açıkçası. Birkaç okul öncesi çocuklar için yapılmış set, birkaç küçük Fabuland seti… sonra Hogwarts başlıyor. Devam ediyor. Devam ediyor. Devam… Eee? Bu mu yani? Okul deyince Hogwarts’tan başka bir şey yok mu?
Hayır yanlış anlamayın, Harry Potter kitaplarını da, filmlerini de, setlerini de severim. Özellikle son yıllarda çıkan, şatonun minifigür ölçekli bölümlerini çok keyifle takip ediyorum. Karakterler, hayvanlar, farklı farklı parçalar… genel olarak sempati duyduğum temalardan biri. Benim takıldığım nokta, Hogwarts dışında çok az okul setinin olması.
O zaman hadi gelin beraber bakalım, LEGO Grubu okul temalı hangi setleri yapmış.
LEGO Okul Setleri
Lisanslılara geçmeden önce (Harry Potter dışında başka birkaç tema daha var), önce her şehirde kullanmaya elverişli olanlardan bahsedeyim. “Okul” kelimesinin altında Brickset’te listelenen ilk set, hiç de şaşırtıcı olmayan bir şekilde, Friends temasına ait. Bir adım ileri gidip sadece LEGO Friends temasındaki okul setlerini listele deyince de 9 set çıkıyor (aslında 11, ama iki tanesi okul seti değil).
Binicilik Okulu
Tema 2012 yılında piyasaya sürüldüğünde, bir binicilik okulu seti çıkmış. Yaz Biniş Kampı (3185) adlı bu set, klasik okul olarak tasarlanmamış, adından da anlaşıldığı gibi bir yaz kursu olarak düşünülmüş. Modelde bir sınıf, bir mutfak, bir tuvalet, ve öğrencilerin kalması için iki de yatak odası var. Temsili bir ahır, sürüş yapmak için çitle çevrili bir alan, keyifli yaz gecelerinde ateşin başında vakit geçirme şansı, ve tabii ki okulun girişi de unutulmamış. Bunların yanında gerek öğrencileri, gerekse malzemeleri taşımak için bir de küçük minibüs tarzı bir araç var.
Mini-bebekleri sevmiyor musunuz? Onlar kenarda dursun. Setten çıkan atlar alışık olduğumuz klasik atlardan farklı olsa da, minifigürler de onları rahatlıkla sürebiliyor. Birkaç küçük ekleme yaparak çok hoş bir binicilik okulu elde edebilirsiniz. Set modüler olarak tasarlandığı için, istediğiniz gibi bir düzenleme yapmanız da mümkün.
Lise
2013’te Friends karakterlerinin gittiği Heartlake Lisesi (41005) geliyor. Bu, binicilik okuluna kıyasla daha küçük. Fen ve sanat sınıflarının yanında küçük bir kantin ve tabii ki bir tuvalet var. Aralarda öğrencilerin oturması için bir bank, beden dersinde ya da boş derslerde kullanmak için de bir basketbol potası koyulmuş. Olmazsa olmaz kilitli dolaplar da unutulmamış.
Okulun modüler tasarımı, bitmiş modeli istediğiniz gibi düzenlemenize olanak sağlıyor. Friends setleri genellikle bebek evi tarzında tasarlanıyor, oynaması daha kolay olsun diye, yani binanın arkası hep açık oluyor. Tıpkı binicilik okulundaki gibi, şehre entegre etmek istenirse arka tarafın kapatılması gerek.
Sanat Okulu
İlk sanat okulu, performans sanatları üzerine. Büyüklük olarak binicilik okuluyla lise arasında olan Heartlake Performans Okulu (41134), dans etmeyi, şarkı söylemeyi, piyano ya da bateri çalmayı ve film çekmeyi seven her minifigür için ideal. Teorik dersler için olan sınıfların yanında, hem müzik hem de dans stüdyosu olarak kullanılabilecek kocaman bir alana sahip. Temel ihtiyaçlar için bir kantin ve bir tuvalet, bahçeye koyulabilecek bir bank ve basketbol potası da sete dahil. Okul servisi unutulmamış, ikonik bir sarı otobüs yerleştirilmiş.
Tıpkı diğer okullar gibi, sanat okulu da modüler olarak tasarlanmış. Üç katlı olarak düşünülen okulu, odaların yerleriyle oynayarak iki ya da tek katlı olarak da sergilemek mümkün. Bir de Heartlake lisesiyle birlikte bir resmini buldum. Sanki yan yana hiç fena durmuyorlar gibi, değil mi?
Bir okul daha…
Heartlake Şehri Okulu (41682), bana lisenin elden geçmiş hali gibi geldi. Eh, 8 yıl olmuş, artık yenilenme zamanı gelmiş demek ki.
2021’de çıkan okulun içinde, tıpkı lisede olduğu gibi, fen ve sanat sınıfları var, fakat bu sefer müzik ve resim olarak iki ayrı sınıf yapmışlar. Kantin biraz büyümüş, dışarıdaki bank detaylandırılmış. Tabii yine bir basketbol potamız var, anlaşılan Friends karakterlerinin en çok sevdiği sporlardan biri bu.
Önceki üç okulun aksine, yenilenmiş okulun tasarımı modüler değil. Bence bu eksi bir puan, çünkü elimde setlerin hiçbiri olmasa da binayı istediğim gibi tasarlama düşüncesi hoşuma gitmişti. Buna rağmen dış görünüş olarak baktığımda ilkinden kat kat daha iyi olduğunu düşünüyorum.
Ve bir sanat okulu daha…
2022 çıkışlı Emma’nın Sanat Okulu (41711), beş setin en büyüğü. Brickset’teki inceleme yazısında Emma’nın Paris’e gittiği söylenmiş, dolayısıyla okulun tasarımı da klasik Fransız mimarisini andırıyor. Bununla yetinmeyip, sete bir de Sen nehri üzerindeki köprülerden birinin çizimini eklemişler. Ben gerçeğini bire bir yansıttığını düşünüyorum, ya siz?
Yapının kendisi modüler olmasa da, sürekli tema değiştiren, yılda bir çıkan modüler setlere çok benziyor. Tek farkı, arka tarafın açık olması. Üç katlı okulda seramik, moda tasarımı, resim, fotoğrafçılık, ve bilgisayarla üç boyutlu modelleme ve basma alanları öğretiliyor. Küçük bir kantin, küçük bir kilitli dolap… ve diğer ihtiyaçlar için de bahçeye bir ağaç koyulmuş :) Evet, Paris’teki sanat okulu, tuvaleti olmayan ilk okul.
Mimarlık okurken öğretmenlerimden en çok duyduğum, yapmamıza en çok kızılan şeylerden biri, binanın dışına, içinde ne olduğunu belirten simgeler koyulmasıydı. Yani buradaki gibi bir sanat okulu yapıyorsanız, girişteki kalem “heykel”leri çok hızlı bir şekilde eleştirilir, daha da hızlı bir şekilde projeden kaldırılırdı. O zaman da anlam veremezdim, hâlâ da veremiyorum açıkçası. Yani bu tür şeyler binayı daha çekici hale getiriyor, bir albeni ekliyor, ve görenlere keyif veriyor. Bütün şehri bunlarla dolduralım demiyorum ama, arada bir kötü gözükmüyor bence. Kim bilir, belki bu tarz modellerle büyüyen çocukların verdiği eğitim daha farklı olur…
Uzay Okulu
Uçuşa geçmeye hazır mıyız? Olivia’nın Uzay Akademisi (41713) sayesinde uzaya çıkma hazırlıklarına başlıyoruz. Yanlış hatırlamıyorsam, orijinal Friends kızlarının, yani Andrea, Emma, Mia, Olivia ve Stephanie’nin hepsinin sonradan üzerinde yoğunlaştığı bir hobisi vardı. Uzay da Olivia’nın ilgi alanlarından, dolayısıyla setin adı da ona göre.
Akademide fantastik bir roket, güneş sistemini gösteren küçük bir model, bir araştırma bölümü, bir kontrol merkezi ve bir de teleskop bulunuyor. Benim en çok hoşuma giden bölüm ise astronotların (ya da astronot adaylarının) kullandığı çok eksenli simülatör. Set 2022’de çıktığı için tabii ki detay konusunda da artık uçuşa geçmiş durumdayız. Hem yapıştırma kâğıdında, hem de setin içindeki küçük modellerde bu detayları rahatlıkla görmek mümkün.
Biliyor muydunuz, uzayda kimse tuvalete gittiğinizi duyamaz… (evet, bu da tuvaletsiz okullarımızdan)
Tiyatro Okulu
Andrea, beş kızın içinde performans sanatlarına en çok ilgi göstereni. Nitekim 2024 başında çıkan Andrea’nın Modern Köşkü (42639) seti, bu konuda ne kadar başarılı olduğunu ispatlıyor. Okul seti de 2022’de onun adıyla çıkarılmış, Andrea’nın Tiyatro Okulu (41714) olarak.
Yani burada ne söylesem az, set gerçekten çok güzel olmuş. Binanın ön yüzü açılarak içerideki sahne bölümü ortaya çıkıyor. Giyinme ve hazırlanma odasından malzeme odasına, farklı arka planlardan loca koltuklarına kadar her şey var. Bunların dışında da yine vıcır vıcır detaylarla dolu bir set.
Ve iki set atladıktan sonra tuvaletimiz geri dönüyor! :)
Uluslararası bir okul
Uluslararası Heartlake Okulu (41731), tiyatro okulundan sonra en büyük LEGO okul seti. 2023 çıkışlı, yani Friends teması yenilendikten, beş kız büyüdükten, ve yeni karakterler çıktıktan sonra piyasaya sürülmüş. Daha modern bir tasarımı var ve kullanılan renkler daha canlı. Önceki okullarda (lise ve okul olarak geçen) olduğu gibi yine bir sanat ve fen sınıfı var, ama bunlara ek olarak ses ve video kaydı yapılan bir sınıf da eklenmiş. Olmazsa olmazlar unutulmamış; kilitli dolaplar, kantin, oturma alanları, basketbol potası ve tuvalet de eklenmiş. Dolapların olduğu yerde anons yapmak için bir yer de bulunuyor.
İki katlı olan okul, üst kata çıkan bir merdivene sahip ilk okul (diğerlerinde vardıysa affola, gözüme çarpmadı). Yeni okulla birlikte modüler sistem de geri geliyor, ve okulu istediğiniz gibi düzenleyebiliyorsunuz.
Anaokulu
Yetişkinlerin ve çocukların Friends temasına gelmeleri biraz geç oldu; kızlar ve arkadaşları uzun süre baş rolde kalmaya devam ettiler. Hatta yanlış bilmiyorsam ilk yaşlı figürün gelme yılı 2023’tür. Ama küçük kardeşlerin sayısı arttıkça, onların eğitimi de düşünülmüş, ve Heartlake Şehri Anaokulu (42636) çıkmış. Adını bilmeden sete baktığınızda “Bu kesin yaşı küçük çocuklar için yapılmış bir yer” diyorsunuz. Tabii burada bahsettiğim kutuların üzerinde yazan 4+, 8+ türü yaş değil. Model bol oyunlu, bol oyuncaklı, çok keyifli gözüken bir anaokulu. Ağaç ev, kaydırak, tahterevalli gibi eğlenceli aktivitelerin yanında, çocukların resim yapabileceği, yaşam döngüsünü öğrenebileceği ve sebze yetiştirebileceği daha eğitici aktiviteler de var. Karnımız acıktığında bahçedeki bankın üzerinde bir şeyler atıştırıyoruz, ama ne yazık ki çocukların tuvalet ihtiyacının daha fazla olduğunu göz önünde bulundurmamışlar. Anaokulunda tuvalet olmaması herhalde bir kâbus olsa gerek.
Yazının başında Friends yapılarının bebek evi tarzında tasarlandığını söylemiştim ya? Bu set o bakımdan biraz garip. Evet, bir tarafı açık, ama sanki açık olan yer bu sefer ön taraf gibi geldi bana. Ne kadar bakındıysam arkasını gösteren bir resim bulamadım.
LEGO Friends okul setlerimiz bu kadar. Açıkçası eğer var olan setlerden bir okul yapacak olsam, başka hiçbir sete ihtiyacım olmaz. O kadar çok seçenek, o kadar güzel detaylar var ki! Dediğim gibi bazıları modüler olduğu için birbiriyle karıştırılabilir de. Yok yok, bu konuda gerçekten çok takdir ettim, çok başarılı setler çıkmış Friends temasında.
Diğer LEGO Okul Setleri
LEGO Friends setlerinin tırnağı bile olamayacak üç tane daha okul temalı setimiz var. Biri, DC Super Hero Girls temasındaki Süper Kahraman Lisesi (41232), 2017 çıkışlı. Brickset incelemesini okuduktan sonra bu setin okuldan çok üsse benzediğini düşündüm. İlginç bir tasarımı var, tamam, ama bir dikiş odası bir de botanik sınıfı olan bir binaya okul diyemiyorum, kimse kusura bakmasın.
İkinci okulumuz 2019’dan, üretimi durdurulan Hidden Side temasındaki Perili Newbury Lisesi (70425). Bu, okul olarak baktığınızda, hiç fena gözükmüyor. Alt katta kütüphane, kantin ve tuvalet, üst katta ise temsili bir fen sınıfı, araştırma yapmak için bir bölüm, ve öğrencilerin kazandıkları madalyaları sergileyebileceği bir alan bulunuyor. Hidden Side temasının olayı hayalet yakalamak, buna rağmen okul tasarımı çok kötü olmamış. Daha iyi olabilirdi, ama temanın odak noktası o değil.
Sırada 2022 çıkışlı Okul Günü (60329) seti var. Çok hoş bir okul otobüsü, yine o ikonik sarı olanlardan. Keyifli çocuklar, belli ki daha bir ilkokul düzeyinde, hem boylarından, hem de karşıdan karşıya geçerken onlara yardımcı olan kadından öyle anlaşılıyor. Okulda iki sınıf var, fen ve sanat sınıfları. Dışarıda bir oturma alanı, yanında sek sek oynama bölümü, ve bir de tırmanma duvarı. Yani baktığınızda, çok kötü sayılmaz, ama bir taraftan da garip geliyor. Rebrickable’daki inceleme yazısını okuyana kadar bu garipliğin ne olduğunu anlayamamıştım. Yazar, set için “Tasarım, tamamlanmadan hızlıca üretime geçilmiş, geliştirme aşamasına gitmiş olması gereken bir eskiz prototipi duygusu uyandırıyor” demiş. Evet, gerçekten de öyle. Ondan 9 yıl önce çıkan Heartlake Lisesi, parça sayısı olarak bu sete yakın olmasına rağmen, o eksiklik duygusuna sahip değil.
Bu arada belirtmeden geçemeyeceğim, bu okulda da tuvalet yok.
Genel düşünceler
Görünen o ki, System setlerinin acilen düzgün bir okula ihtiyacı var. Belki de tasarımcılar tıpkı Friends temasına yaptıkları gibi City temasını da elden geçirip, sonraki setleri bu değişiklik çerçevesinde tasarlamalılar. Eğer kapsayıcılık düşüncesi sadece Friends’le kısıtlı kalmayacaksa – ki sadece bu yıl çıkan şehir setlerinden bile bunun böyle olmayacağı anlaşılıyor – biraz daha farklı bir yaklaşım olması gerektiğini düşünüyorum. Geçen yıl Şehir Merkezi (60380) ve Apartman Binası (60365) setlerini gördüğümde, “Hah” demiştim “sonunda City yapıları da Friends’dekilere yaklaşmaya başladı”. Bu yıl çıkanlara o gözle bir baktım. Müthiş bir hayal kırıklığı.
Belli ki araçlar çok satıyor, polis ve itfaiye merkezleri de öyle. Ama şehir sadece bunlardan ibaret olmamalı diye düşünüyorum. Genellikle 20-40 yaş arası minifigürlerin bulunduğu şehir setlerinde, ilkokul ya da lise olmasa bile en azından üniversite olabilir. Yani ben bugün sadece resmî setleri kullanarak sıfırdan bir şehir kurmaya karar versem, 1-2 tanesi dışında şehir setlerinin yüzüne bile bakmam. Friends çok daha keyifli, çok daha eğlenceli, ve çok daha kapsamlı setler sunuyor (ve bunu temaya daha çok yeni ısınan biri olarak söylüyorum).
Ha, tabii şunu söylemek de mümkün: LEGO Grubunun amacı da o zaten, iki temayı birleştirerek bir şehir oluşturmak. Olabilir. Yine de lisanslı ya da Icons temasında olmayan, küçük ve daha kolay erişilebilir setlerdeki yapıların gözden geçmesi gerek bence.
Benden şimdilik bu kadar. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere!
Set resimleri Brickset’ten, Heartlake Lisesi ve Performans Okulunu gösteren resim Heartlake City Times sayfasından yürütüldü. Paris resimleri de iStockPhoto ve Melange Travel sayfalarından. Kapak resmi bana ait.
Kimisi çocukken Barbie bebeklerle oynar, kimisi de LEGO minifigürleriyle küçük dünyalar kurup, bu dünyaları büyüyünce de korumaya devam eder. Sanırım benim hangi gruba dahil olduğum belli :)