LEGO Olmayan LEGO: “LEGO” Sanat Eserleri

Instagram’da genellikle LEGO hesaplarını takip ediyorum, ama arada ilgimi çeken başka hesaplar da oluyor. Bunlardan bazıları da illüstrasyon yapan kişilerin hesapları. Bir süre önce birinin sayfasında ilginç bir şeye denk geldim, yaptığı bir rozet. Görür görmez vuruldum, ve en kısa sürede almam gerektiğini düşündüm. Diğer yaratılarına bakarken de bu yazıyı yazmak aklıma geldi. Evet, hepimiz o plastik parça ve insancıkları çok seviyoruz. Ama LEGO oyuncaklarının bir başka yanı da var, o da insanlara ilham vermek. Bugünkü yazımız LEGO parçalarından esinlenerek sanat eserleri yaratan birkaç kişi ile ilgili.

LEGO parçalarıyla inanılmaz yaratılar yapanlara oldum olası hayran olmuşumdur. Benim gözümde hepsi birer sanatçı. Aynı şekilde koleksiyoncular da öyle. Önlerine ne gelirse almıyorlar, belli kuralları, belli sınırları var. Bir tanesi sadece Marvel karakterlerini biriktirirken diğeri Star Wars’a ağırlık veriyor. Bazıları kişiselleştirilmiş figürleri koleksiyonuna dahil ederken, bazıları onlara kesinlikle dokunmuyor bile. Hepsinin belli kriterleri var, ve koleksiyonları da bu kriterlere göre büyüyor.

Peki ya LEGO parça ve minifigürlerini alıp, onlarla tamamen farklı şeyler üretenlere ne demeli? LEGO parçalarından oluşmayan, ama baktığınızda kafanızda bu imajı uyandıran? Bugünkü yazımızın konusu, sanatçının da dediği gibi, “Ceci n’est pas une pipe” ya da “Bu bir pipo değildir”in bir başka hali: Bu LEGO değildir.

Başlamadan önce söylemek istediğim bir şey var. LEGO parçalarından esinlenerek farklı alanlarda sanat eserleri yaratan herkesten bahsedebilmem mümkün değil, o yüzden de etmeyeceğim. Burada görecekleriniz buzdağının görünen parçası, ve daha çok çok fazlası var.

LEGO Rozetler

Bu yazıyı yazmama sebep olan rozeti merak ediyorsunuz, değil mi? O zaman onunla başlamak en iyisi.

Rozetin adı “Yellow Plastic Head Pin” yani “Sarı Plastik Kafa Rozeti”, ve yaratıcısı Mister Hope. Bir süredir Instagram’da onu takip ediyorum, ve çizimleri çok hoşuma gidiyor. Sevimli, büyüleyici, ve insanı gülümsetmeye yetecek düzeyde şapşalca. Bazı çizimlerinin rozetlerini yapmış, bu da onlardan biri.

Bu rozete baktığınızda gülümseyen bir LEGO minifigür görmediğinizi söyleyebilir misiniz?

Gelelim bir sonrakine…

Bayanlar baylar, karşınızda Alex Solis. Onu tanımlamak çok kolay değil, ama aklıma gelen ilk kelimeler espirili ve muzur. Pek çok illüstrasyon serisi var “Icons Unmasked” (Maskesi Düşmüş İkonlar), “Adorable Circle of Life” (Sevimli Yaşam Döngüsü), ve “Famous Chunkies” (Ünlü Tombullar ya da Tombul Ünlüler) gibi. İllüstrasyonlarının bazıları kitap olarak yayınlanmış, bazıları rozet, bazılarıysa oyuncak olmuş. Resimde, bir LEGO minifigürünün fazla hamburger-kola tükettiğinde düştüğü durumu görüyorsunuz.

Her ne kadar çizimlerini çok beğensem de, sizi uyarmalıyım. Bazıları biraz bel altı olabilir, özellikle de Steganography (Gizlenmiş Çizimler) serisi.

Üçüncü sanatçımız olan Caitlin Peters’ın eserlerini şans eseri gördüm, ve açıkçası yaptığı tasarımlar çok hoşuma gitti. Karşınızda “Stackable Snacks” (İstif Edilebilen Atıştırmalıklar). Çok sayıda illüstrasyonu var, kimi geleneksel çizim yöntemleriyle yapılmış, kimi dijital, ama bir LEGOsever olarak bence en güzeli “LEGO parçalarını” kullanarak tasarladığı bu atıştırmalıklar. Bir süre önce Kickstarter’a koyduğu projesi yeterli desteği toplayınca bu tasarımların bazıları rozet haline gelmiş.

İtiraf edeyim, Lim Heng Swee’nin yapmış olduğu “I Will Never Lego” isimli tasarımı daha önce görmüştüm (not: “let go” İngilizce “bırakmak” anlamına gelir, tasarımcı da “I will never let go” yani “asla bırakmayacağım” cümlesini küçük bir kelime oyunuyla “I will never Lego”ya çevirmiş). Ne diyordum? Hah, evet, Lim Heng Swee. Bu çizimi daha önce görmüştüm, ama o sırada baktığım yüzlerce resimden biriydi, o yüzden de sanatçının kim olduğunu araştırma ihtiyacı duymamıştım. Bu yazıyı yazarken yaptığım araştırmada öğrendim ki bu tasarımın rozeti de var, sınırlı sayıda üretilmiş ve artık satışta değil. Yetmemiş, 2020 yılında Mighty Jaxx ile olan ortaklık sonucunda oyuncağı da yapılmış. Tabii bu da sınırlı sayıda üretilen özel tasarım oyuncaklardan.

Diğer yaratılarına bakarken, üniversitede öğrendiğim bir deyim aklıma geldi: “Less is more” yani “Az çoktur”. Sade bir çizim stilini alıp, sözcük oyunlarıyla birleştirdiğinizde karşınıza Lim Heng Swee çıkıyor. Özellikle “Moody Animals” (Huysuz Hayvanlar) serisine bir göz atmanızı öneririm, insanı gülümsetmeyi başaran bir seri.

Ahşap LEGO Figürler

Sanırım gördüğüm ilk ahşap LEGO figürü Thibaut Malet’e aitti. Birisinin kimbilir ne kadar uğraşıp da büyütülmüş bir LEGO minifigür yapması beni çok şaşırtmıştı. Marangozluktan çok anladığım söylenemez, ama zamanında küçüklü büyüklü maket yapmışlığım vardır, dolayısıyla ne kadar yorucu ve zaman zaman sinir bozucu olduğunu bilirim. Adam bunlardan 100 tane yapmış! Üstelik bu 100 taneye taslak modeller dahil değil!!!

Bir süre sonra Simon Beggs isimli birisine denk geldim. O da, sayfasında ahşap bir LEGO minifigürün nasıl yapıldığını detaylı bir şekilde anlatıyor. Ne yalan söyleyeyim, Fransızca bir sayfa okusam daha çok anlardım herhalde. Ama terimlere hakim olanlar için epey yararlı olmuş olmalı ki, onun talimatlarını takip ederek 4 kişi daha benzer figürler yapmış.

Daha yakın bir zamanda ise gerçek bir ustanın varlığını öğrendim. Yanlış anlamayın, burada adı geçen tüm sanatçıları takdir ediyorum ve hepsine saygı duyuyorum. Ama bu adam, Craig Daniel, olayı bir üst seviyeye taşıyor. Yaratıları parmak ısırtacak nitelikte. Ne yazık ki, kişisel sayfasını bulamadım (benzer bir ada sahip bir James Bond olunca bu çok kolay olmuyor), ama onunla yapılmış olan bir röportajı buldum. Yaratılarının çoğunu burada görebilirsiniz.

Her ne kadar yazıya tam uymasa da, ahşap LEGO figürlerinden bahsedip, LEGO Grubunun çıkardığı LEGO Originals teması altındaki LEGO Wooden Minifigure (853967) setine değinmemek olmaz. Bu sete sahip olma şansım olmadı ama hem LEGO Grubunun çıkış noktası olan marangozluğa bağından, hem de insanlara üzerine kendi tasarımlarını yapma şansını verdiğinden çok hoşuma gitmişti. Anladığım kadarıyla en büyük dezavantajı, kafa, kol ve bacakların hareket etmemesi. Tabii, etseymiş daha hoş olurmuş, minifigüre daha uygun olurmuş, ama bu hali bile çok güzel bence. Gitmesek de, görmesek de…

Çelik LEGO Figürler

Mat Green, hepimizin sevdiği minifigürleri çelikten yapmış. Tıpkı ahşaptan yapılan kardeşleri gibi, bunlar da parçalarına ayrılabiliyor, ve rahatça hareket ettirilebiliyor. Tahminimce çelikle çalışmak ahşapla çalışmaktan çok daha zordur, üstelik bu minifigürlerin ölçeği de öncekilere göre biraz (epey!) daha büyük. Ama ne yalan söyleyeyim, eğer şöyle kooocaman bir bahçem olsaydı, bir köşesinde bu figürlerden biri olsun isterdim.

Karton LEGO Figürler

Eminim başkaları da vardır, ama ben araştırma yaparken bu videoya rastladım, ve ondan da bahsetmem gerektiğini düşündüm. Buyrun, eğlenceli bir karton minifigür kostümüne!

Plastik LEGO Sanat Eserleri

Şimdi konu plastiğe gelince, kapsadığı şeyler de tabii artıyor. Fakat benim burda bahsedeceğim LEGO parçalarından oluşan devasa (ya da minicik) şaheserler değil. Onların bazılarının büyütülmüş, insan ölçeğine getirilmiş hali.

Little Big Art adını birkaç yıl önce çıkan Bricks Culture dergisinde duydum (ya o değil de çok güzel bir dergiydi be, keşke çıkmaya devam etseydi :(  ). Andy Morris’in tasarımlarından birini (bana göre en espirilisini) kapağa koymuşlardı: Yere düşüp erimeye başlamış bir dondurma. Andy Morris, minifigürlerimizin kolaylıkla ellerinde tutabildiği dondurma aksesuarını alıp, insan ölçeğine getirmiş. Üstelik üç farklı aroması var, vanilya, çikolata ve çilek (bu dondurmaları minifigür ölçeğinde de yapmış, hani ilgilenen olursa diye bir söyleyeyim :) ).

Eserlerinin arasında insan ölçeğinde LEGO para ve LEGO fotoğraf makinası da var. Ayrıca Damien Hirst’ün Spot Painting isimli eserini 1×1 yuvarlak çıkıntı parçalarını (stud) kullanarak yapmış. Hem kendi galerisinde (Little Big Art Gallery), hem de başka galerilerde pek çok sergisi olmuş. Yaratılarının bazılarını satıyor, bazıları ise sadece sergi amaçlı.

Bir de bu yazıyı yazarken denk geldiğim bir yer var. Anladığım kadarıyla asıl işleri 3 boyutlu baskı, ama ürünlerinin arasında LEGO figür ve aksesuarları da var. 3DWise isimli bu şirket, büyük ölçekli LEGO çiçek ve ağaçlar yaptığı gibi, LEGO Filmi’nde oynayan Benny ve LEGO Filmi 2’de karşımıza çıkan sevimli yıldızların da büyük ölçekli halini yapmış.

Bir Minifigürün Anatomisi

Bu sanatçı, hiç şüphesiz, en beğendiklerimden. Adam bir dahi, eserleri de dahice. Belki daha önce adını duymuşsunuzdur, ne de olsa bu tür şeylerle uzun zamandır uğraşıyor. Bayanlar baylar, karşınızda…

Jason Freeny!

Ben bu adı ilk kez gördüğünüz “Micro Schematic” (Mikro Şematik) resmi sayesinde duydum. Tekrar tekrar baktım resme, bütün etiketleri tek tek okudum, bütün detayları tek tek inceledim. Çok sevdiğim bir şeyi almış ve kesip biçmişti adam! Şok olmuştum. Uzun süre en beğendiğim resimlerin arasında durdu, ve ben her aklıma geldiğinde tekrar açıp baktım, tekrar inceledim, tekrar şoka girdim.

Zaman geçtikçe, başka şeyler onun yerini aldı. Şurda bir çizim, burda bir heykel… Unutmamıştım, ama ilk zamanki önemi de kalmamıştı artık.

Derken inanılmaz bir şey oldu. Birisi bu müthiş tasarımın oyuncağını yaptı! İlk nerde gördüğümü, ya da kimin paylaştığını hatırlamıyorum ama, her kimse, ona sonsuz teşekkürlerimi sunmak isterim. Hemen Mighty Jaxx ile, yani oyuncağı üreten firmayla iletişime geçtim, onlar da beni Collect & Display isimli distribütörlerine yönlendirdiler. Birkaç hafta sonra da koleksiyonuma bir Micro Anatomic figürü katıldı!

Sosyal medyanın yararlarını görmeye başladıktan sonra, Jason Freeny’yi Instagram’da takip etmeye başladım. Benzer şekilde pek çok farklı karakterin heykelciğini yapıyor. “Amaaan, aynı fikri farklı karakterlere uygulamanın nesi yaratıcı?” diyebilirsiniz. Hadi ama, burda hepimiz LEGOseveriz. Üzerindeki baskıları çıkardığınızda, minifigürlerin de hepsi aynı olmuyor mu?

Jason Freeny’nin en sevdiğim yanlarından biri, yaratım sürecini paylaşması. Heykelciği yaparken ve boyarken çektiği videoları paylaşıyor zaman zaman. Gözünüzün önünde bildiğiniz bir şeyi alıp, bambaşka bir şeye dönüştürüyor. Belki aynı şeyi tekrarlamak gibi olacak ama, bu bana çok büyüleyici geliyor.

Bir Bebek Doğuyor

Derken bir adım daha ileri gidip “Brick Baby“yi (Tuğla Bebek) yarattı! Bu sefer ilki kadar şanslı değildim ne yazık ki. Gümrük çalışanları benden yavaş yavaş nefret etmeye başlamıştı, dolayısıyla bunun gümrükten geçmesine kesinlikle izin vermezlerdi, ben de risk almak istemedim. Bu bebek, 2016 yılında doğdu, yani LEGO Grubunun ilk bebek figürünü çıkarttığı yıl. Hangisi daha önce geldi bilmiyorum, ama Jason Freeny’nin bebeği benim için her zaman ilk olacak. Daha sonraki yıllarda bu tuğla bebeğin pembe altın krom kaplamalısı (Rosie), kıyafetlisi (Brick Baby Junior), ve iskelet kostümlüsü (Maxila) de çıktı.

Tabii her bebeğin bir anneye ihtiyacı vardır, değil mi? “She has my eyes” (Gözlerini benden almış) isimli heykelcik bir süre sadece basılı fotoğraf olarak satıldı, 2020 yazında da ahşap modeli yapıldı. Bu ahşap model, yaklaşık 25 cm yüksekliğinde. Elinde tuttuğu bebek ise bronzdan yapılma ve 4.5 cm büyüklüğünde. Model 24 saatliğine satışa sunulmuş, ve satılan ürün sayısı kadar üretilmiş. Fiyatı da gayet uygunmuş, sadece 999 dolar(cık)! Eh, sanata paha biçmek kolay değil ne de olsa.

Bir ara Micro Anatomic figürü büyüme ışınlarına maruz kaldı, ve epey bir büyüdü. Bunun sonucunda da kafasını, kollarını ve bacaklarını oynatabilir hale geldi. Tıpkı küçük anatomikte olduğu gibi, büyüğünün de değişik versiyonları üretildi.

 

En başta da söylediğim gibi, LEGO oyuncaklarından ilham alan sayısız sanatçı ve sanat eseri var, bunlar sadece birkaç tanesi. Peki, sizin favoriniz hangisi? Burda olmayan ama olması gerektiğini düşündüğünüz biri var mı?

 

Resim kaynakları:

Bütün resimler onları yaratanlara aittir, ve internet mağazalarından ya da Instagram sayfalarından alınmıştır.

• Mister Hope’un internet mağazası ve Instagram sayfası
• Alex Solis’in web sayfası ve Instagram sayfası
• Caitlin Peters’ın internet mağazası ve Instagram sayfası, ayrıca bana rozetlerinin resimlerini gönderme inceliğinde bulunduğu için kendisine teşekkür ederim
• Lim Heng Swee’nin web sayfası ve Instagram sayfası, ve Mighty Jaxx işbirliğiyle üretilmiş oyuncakları
• Thibaut Malet’in web sayfası ve Instagram sayfası
• Simon Beggs’in Instructables sayfası ve Instagram sayfası
• Craig Daniel ile yapılan röportaj (ve resim kaynağı)
• Mat Green’in web sayfası ve Instagram sayfası
• Little Big Art’ın web sayfası ve Instagram sayfası
• 3DWise internet mağazası
• Damien Hirst’ün Spot Painting resim kaynağı

Ve son olarak Jason Freeny’nin Instagram sayfası ve eserleri ile ilgili faydalandığım sayfalar:

• Internet mağazası
• The Toy Chronicle Brick Baby sayfaları
• The Toy Chronicle She Has My Eyes sayfası
• The Toy Chronicle Bigger Micro Anatomic sayfaları
• ToysREvil Bigger Micro Anatomic sayfaları
• ToysREvil She Has My Eyes sayfası

 

Önemli not: LEGO Grubu, “LEGO” kelimesinin isim olarak kullanılmasını istemiyor. Bunun yerine LEGO setleri, LEGO parçaları, LEGO minifigürleri ve benzeri terimleri tercih ediyor. Bu yazıda belirli bir set, minifigür ya da parçadan bahsedilmediği için, başlığı daha etkileyici hale getirebilmek adına bu kuralı çiğnedim, bu yüzden özür dilerim.